تهیه اسید نیتریک

       مقدمه :

با افزایش تدریجی جمعیت و نیاز بیشتر به محصولات کشاورزی، مصرف کودهای شیمیایی در کشور روز به روز در حال افزایش می‌باشد. این افزایش مصرف علت اصلی ایجاد مجتمع پتروشیمی در نقاطی از ایران گردید.

فکر و اندیشه ایجاد صنعت پتروشیمی در ایران قدمتی حدود ۴۵ سال دارد ، جهت نیل به این هدف ، سازمانهای متعددی در وزارتخانةهای مختلف به وجود آمدند . اولین سازمان نسبتا" متشکل برای این منظور ، بنگاه شیمیائی وابسته به وزارت اقتصاد بود که عمده ترین فعالیت این بنگاه ، ایجاد کارخانه کود شیمیائی مرودشت فارس در سال ۱۳۳۸ بود . تا این که در سال ۱۳۴۳ ، طبق قانون کلیه فعالیتهائی که به عنوان ایجاد و توسعه صنایع پتروشیمی توسط واحدهای تابعه وزارتخانةها و سازمانهای مختلف دولتی انجام می شد ، در شرکت ملی نفت ایران متمرکز شد و شرکت مزبور برای تحقق این هدف شرکتی فرعی به نام شرکت ملی صنایع پتروشیمی تاسیس کرد.

هدف اصلی این شرکت ، تولید فرآورده های پتروشیمی و شیمیائی و فرآورده های فرعی از نفت ، مشتقات نفتی ، گازهای طبیعی و سایر مواد خام اعم از آلی و معدنی است.

الکل

اصطلاح «الکل» به گروه وسیعی از مولکول‌های آلی اطلاق می‌شود که یک گروه هیدروکسیل  (-OH) پیوسته به اتم کربن اشباع شده است اتیل الکل که گاهی الکل نوشیدنی هم نامیده می‌شود برای خوردن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

طعم و مزه مشخص مشروبات الکلی مختلف،‌ حاصل روش‌های تولید آنها است، که در محصول نهایی به پیدایش متجانس‌های مختلف می‌انجامد، هرچند متجانس‌ها ممکن است اثرات روان گردان متفاوت بر مشروبات الکلی مختلف ببخشد، این تفاوت‌ها عملا در مقایسه با اثر خود اتانول جزئی است.

معهذا بر حسب اندازه‌های متوسط مشروب‌ها، پزشک می‌تواند تخمین بزند که یک پیمانه مشروب، سطح الکل خون یک شخص 150 پوندی را 15 تا 20 میلی‌گرم در دسی لیتر بالا می‌برد، تقریبا غلظت الکلی است که یک فرد معمولی می‌تواند در هر ساعت متابولیزه کند (مراجعه به جدول       - آیا مست هستید؟)

سرامیک Ceramic

به مواد معمولاً جامدی که بخش عمده تشکیل دهنده آنها غیر فلزی و غیرآلی باشد، سرامیک گفته می شود. این تعریف نه تنها سفالینه ها، پرسلان (چینی)، دیرگدازها، محصولات رسی سازه ای، ساینده ها، سیمان و شیشه را در بر می گیرد، بلکه شامل آهن رباهای سرامیکی، لعاب ها، فروالکتریک ها، شیشه-سرامیک ها، سوخت های هسته ای و... نیز می شود.

برخی آغاز استفاده و ساخت سرامیک ها را در حدود 7000 سال ق.م. می دانند در حالی که برخی دیگر قدمت آن را تا 15000 سال ق.م نیز دانسته اند. ولی در کل اکثریت تاریخ نگاران بر 10000 سال ق.م اتفاق نظر دارند (بدیهی است که این تاریخ مربوط به سرامیک های سنتی است).  واژه سرامیک از واژه یونانی کراموس گرفته شده است که به معنی سفال یا شیء پخته شده است.

مهم ترین عناصر پوسته زمین عبارتند از: اکسیژن 50%، سیلیسیم 26% و آلومینیم 8% بنابراین می توان حدس زد که مواد اولیه سرامیکی (پوسته زمین) در واقع همان ترکیبات اکسیدی سیلیسم و آلومینیم هستند، لذا به آنها آلومینو سیلیکات گفته می شود. کانی آشنای رس نیز در واقع نوعی آلومینو سیلیکات آب دار می باشد. (رس خالص سفید رنگ است و قرمزی رس معمولی به علت وجود اکسید آهن در آن می باشد) کانی های رس در سرامیک ها دو عملکرد مهم دارند:
1- مخلوط آب و رس (گل رس) دارای خاصیت شکل پذیری فوق العاده است (پلاستیک) و حتی بعد از شکل گیری آن به صورت پایدار باقی می ماند.
2- این مواد در محدوده ای از حرارت قبل از آنکه ذوب شوند ذرات تشکیل دهنده آن دچار ذوب سطحی شده و پدیده هم جوشی اتفاق می افتد، که در آن قطعه ای یکپارچه و مستحکم تشکیل می شود. (زینتر شدن)

مهم ترین مواد اولیه سرامیکی:
الف) کانی رسی کائولینیت Al2O3. 2SiO2.2H2O تقریبا در تمام محصولات سرامیکی سنتی وجود دارند، چنانچه کائولینیت را خالص نماییم آنگاه به آن کائولین مساوی خاک چینی گفته می شود که چون فاقد اکسید آهن می باشد، دمای ذوب آن بالا بوده و سفید رنگ می باشد.
ب) مواد غیر پلاستیک، کوارتز (سیلیکا SiO2) که در واقع همان ماده تشکیل دهنده شیشه می باشد و در لعاب سازی، شیشه سازی، چینی سازی و ساینده ها به وفور یافت می شود، دارای ثبات شیمیایی، سختی و دیر گدازی است.
ج) فلدسپات همان آلومینو سیلیکات بدون آب است که در ساخت چینی کاربردی وسیع دارد؛ لذا رس، کوارتز، فلدسپات سه جزء اصلی سرامیک ها می باشند.
 
از دید علم شناخت مواد، مواد به سه طبقه قابل قسمت است:
گروه اول: مواد فلزی.
گروه دوم: مواد آلی که بیشتر در بدن موجودات زنده هستند؛ مانند: هیدروکربن ها.
گروه سوم: مواد سرامیکی که هم خصوصیات مواد آلی وهم خصوصیات مواد فلزی را دارا می باشند؛ مانند: مقاومت در برابر الکتریسیته و حرارت، مقاومت در برابر شکل پذیری، سختی، شکنندگی و سایر خواص. صنایع شیشه و سیمان و امثال آن نیز زیر گروه صنعت سرامیک هستند.

سرامیک ها از لحاظ ساختار شیمیایی به شکل زیر طبقه بندی می شوند:
- سرامیک های سنتی (سیلیکاتی)
- سرامیک های مدرن (مهندسی)
- اکسیدی
- غیر اکسیدی

سرامیک های اکسیدی را از لحاظ ساختار فیزیکی می توان به شکل زیر طبقه بندی کرد:
- سرامیک های مدرن مونولیتیک (یکپارچه)
- سرامیک های مدرن کامپوزیتی

آبکاری یا روکش طلا

روکش کردن یک قطعه طلا بوسیله طلا به روش الکترولیز را آبکاری می گویند. آبکاری به منظور زینت و یا حفظ قطعه از عوامل جوی می باشد که در ده مرحله انجام می­ گیرد.

 آبکاری:
روکش کردن یک قطعه طلا بوسیله طلا به روش الکترولیز را آبکاری می گویند. آبکاری به منظور زینت و یا حفظ قطعه از عوامل جوی می باشد که در ده مرحله انجام می­ گیرد.
1. آماده سازی زیر کار:
براق کردن و تمیز کردن زیرکار در آبکاری طلا الزامی می باشد که این عمل معمولاً بوسیله دینام انجام می­گیرد. بر روی دینام   فرچه­های موئی و نمدی یا پنبه­ای قرار داده و برای از بین بردن خط های نسبتاً عمیق با فرچه موئی همراه با روغن معروف به  پنزا (PENZA) استفاده میگردد. و برای براق کردن روی کار از روغن پولیش مخصوص طلا همراه با فرچه موئی استفاده می کنند. در کارگاه­های طلاسازی برای براق نمودن از دستگاه ساچمه زن استفاده می­ گردد که به نسبت فرچه سیمی برای پرداخت در مورد وزن طلا از کسری کمتری برخوردار می باشد.
2. شستشو با شوینده­ هائی که چربی را از بین می برند:
پودرهای شستشو همراه با آب داغ هر گونه چربی و کثافات را از روی محل کارپاک کرده و زمینه مساعدی فراهم می نماید.
بعد از اتمام شستشو با چربی گیرها آنرا با آب شهر آب می کشیم.
برای از بردن لک انگشت دست و سایر چربی هائی که در گوشه کار ممکن است باشد بوسیله وانی شامل 30 گرم سیانور پتاسیم یا سدیم (NACN یا KCN) در یک لیتر آب مقطر و در ولتاژی بین 12-10 ولت به مدت حداکثر یک دقیقه انجام می­گردد. لازم به ذکر است که قطب منفی را به کاتد یا قطعه مورد نظر وصل می کنیم.
 شستشوی دوبار با آب شهر که باعث بهبود کیفیت کار خواهد شد.

تصفیه پساب‌های صنعت آبکاری

مقدمه

محلولهایی که در صنعت آبکاری مورد استفاده قرار می‌گیرند با اندک تفاوتی مثل یک زهر خطرناک در مورد موجودات عمل می‌کنند. پساب‌های تولید شده در این کارگاه‌ها معمولا سمی هستند. آنها به قدری زهرآگین اند که تزریق مستقیم آنها داخل فاضلاب‌ها و کانال‌های شهری سبب صدمات جدی می‌شوند. بنابراین هدف از تصفیه پساب‌ها این است که پساب طوری دور ریخته شود که زندگی حیوانات و یا گیاهان را تحت تاثیر قرار ندهد و طبیعت حفظ شود بدین منظور باید بعد از استفاده از آب‌ها ، آنها را تصفیه نموده به طوری که تمام احتیاجات صنعتی و انسانی را رفع کند.

احیای کلی پسا بها

اگر انجام کار به وجه مطلوب مورد نظر باشد، استفاده از آب برای آبکشی قطعات به حداقل خود می‌رسد. به موازات صرفه جویی در آب و اقتصادی نمودن آن از هدر رفتن مقدار مواد شیمیایی مهم جلوگیری می‌شود و بدین ترتیب مسمومیت زدایی نیز به عمل می‌آید. به طرق زیر می‌توان مقدار پساب‌ها را در صنعت پوشش‌کاری کاهش داد:

1.    طولانی نمودن دوره سیکل

2.    استفاده از حمامهای آبکشی ساکن ، لوله کشی مدار بسته (پمپاژ آب در مدار بسته) و استفاده از آبکشی به طور آبشاری.

3.    استفاده از مونتاژهای صحیح

4.    استفاده از مواد ترکننده

روش های سم زدایی

سم زدایی به روش ناپیوسته (ایستا)

در این روش از طریق انبارکردن ، پساب‌ها مدت زمان کوتاهی (یک روز یا یک هفته) در منابع جمع می‌شود و در این توقفگاه ، عملیات سم زدایی انجام می‌گیرد. این روش برای پساب‌هایی با مقادیر کوچک، روش کاملا مناسبی است و برای سم زدایی پساب‌های غلیظ و رزین های مبادله کننده یونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش را می‌توان به صورت خودکار درآورد.